Drie vragen over ontplofbare oorlogsresten

In Nederland is tijdens de WOII flink gevochten. Daarbij zijn in een groot deel van het land explosieven uit die tijd in de grond achtergebleven. Om geplande werkzaamheden in de bodem veilig te kunnen uitvoeren is de voorbereiding van een project belangrijk. Er wordt vastgesteld of binnen het projectgebied oorlogshandelingen hebben plaatsgevonden waarbij mogelijk explosieven in de grond zijn achtergebleven. We stellen aan collega Jeroen de Rond drie vragen over ontplofbare oorlosgsresten.

Jeroen de Rond is werkzaam als Omgevingsmanager en specialist Ontplofbare Oorlogsresten (OO) bij Qterra. Zijn kennis over ontplofbare oorlogsresten deed hij de afgelopen vijftien jaar op als adviseur OO bij de gemeente Arnhem. Thuisbasis van Qterra én een gemeente met een rijke historie omtrent de WOII.

Wat is het risico van ontplofbare oorlogsresten?

Veiligheid bij geplande werkzaamheden in de bodem is belangrijk. Sterker, het is een verplichting die voor alle opdrachtgevers en opdrachtnemers is vastgelegd in het Arbeidsomstandighedenbesluit artikel 4.10. En ontplofbare oorlogsresten vormen een groot risico voor die veiligheid.

Daarom is het van belang om in de voorbereiding van project vast te stellen of er oorlogshandelingen binnen het projectgebied hebben plaatsgevonden waarbij mogelijke explosieven in de grond zijn achtergebleven.

Wat is de rol van overheden bij ontplofbare oorlogsresten?

Steeds meer gemeenten hebben al een gemeentebreed vooronderzoek verricht. Bijvoorbeeld de gemeente Arnhem, Rotterdam en Amsterdam zijn in het bezit van een gemeentebreed vooronderzoek OO. Ook hebben zijn een handreiking opgesteld over hoe om te gaan met ontplofbare oorlogsresten binnen deze gemeentegrenzen.

Zulke documenten helpen bij een snelle advisering omtrent OO. Hierdoor zijn in veel gevallen de kosten zeer beperkt; er wordt geen dubbel onderzoeken verricht en er kan snel gestart worden met de geplande werkzaamheden.

Wanneer er nog geen data bekend is bij de gemeente dan maken we bij het vooronderzoek gebruik van diverse deskundige OO bedrijven. Met een QuickScan wordt dan inzichtelijk gemaakt of de locatie verdacht is. De bedrijven gespecialiseerd in ontplofbare oorlogsresten (voorheen Niet Gesprongen Explosieven (NGE) en Conventionele Explosieven (CE)) hebben een flinke database aan historische luchtfoto’s, kaartmateriaal en veldverslagen.

Qterra en SIVOON

Per 1 januari 2024 is Qterra – namens Alliander – lid van SIVOON

SIVOON (Samenwerking Infrabeheerders voor het Veilig Omgaan met de Ondergrond in Nederland) is een samenwerkingsverband van Infrabeheerders om een eenduidig en proportioneel beleid tot stand te brengen op het gebied van ontplofbare oorlogsresten (OO). Andere leden zijn onder andere werkzaam bij ProRail, Tennet, Havenbedrijf Rotterdam, Rijkswaterstaat, Vitens en Schiphol.

Welke rol vervult Qterra bij ontplofbare oorlogsresten?

Qterra is medio 2023 begonnen met het benaderen van alle Nederlandse gemeente met de vraag of zij in het bezit zijn van een gemeentebreed vooronderzoek OO. Hierbij hebben we veel data vergaard, waardoor we gebruik kunnen maken van bekende informatie die door de gemeentes zijn overhandigd.

Bureauonderzoek is waar we mee starten, in lijn met onze aanpak rondom bodemverontreiniging. We streven ernaar om onze opdrachtgevers zo al in een vroeg stadium van OO-informatie te voorzien om te kunnen voldoen aan het Arbeidsomstandighedenbesluit artikel 4.10. Mocht er nog geen data over de projectlocatie bekend zijn, dan maken we gebruik van gecertificeerde OO bedrijven die Qterra heeft gecontracteerd.

Als een locatie verdacht is op het voorkomen van ontplofbare oorlogsresten, dan zijn er meerdere stappen die genomen kunnen worden. Qterra kijkt daarbij goed naar de scope van een project. We werken pragmatisch en veilig. Dat betekent dat we, rekeninghoudend met de planning, ervoor kunnen kiezen om bepaalde stappen over te slaan of juist als eerste op te pakken. Hierdoor geven we een advies op maat, doen we geen onnodig onderzoek en weten we kosteneffectief het beoogde doel te behalen voor onze opdrachtgevers. Met veiligheid daarbij altijd als belangrijkste aandachtspunt.

Vraag het Qterra

Qterra is expert in het leveren van bodemadvies. Snel en goedkoop een graafadvies over veiligheid en milieu. Qterra is er ook voor advies op maat bij complexe bodemvraagstukken.

Veelgestelde vragen

Het antwoord op veelgestelde vragen over Qterra, onze adviezen, wettelijke verplichtingen en milieumeldingen vind je op de pagina met veelgestelde vragen.